Γράφει η Κατερίνα Μόσχου, Founder & Managing Partner της Human2Human.
Οι άνδρες λιγότερο συχνά ζητούν βοήθεια για προκλήσεις που αντιμετωπίζουν με την ψυχική τους υγεία. Αυτό δεν σχετίζεται απαραίτητα με την ηλικία, την εθνικότητα ή το φυλετικό επίπεδο. Για παράδειγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι άνδρες έχουν 3,6 φορές περισσότερες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν από ότι οι γυναίκες, όμως είναι λιγότερο πιθανό να ζητήσουν βοήθεια για θέματα ψυχικής υγείας.
Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Οι άνδρες αντιμετωπίζουν ακόμη το «αυτο-στίγμα», όσο και το «κοινωνικό στίγμα». Πρόκειται για μια κατάσταση, που τους αποθαρρύνει στο να εκφράσουν τα συναισθήματα τους ή να μιλήσουν για το άγχος που βιώνουν, την όχι ανεβασμένη διάθεση, το στρες κ.α.
Οι πιέσεις αναφορικά με το παραδοσιακό ανδρικό στερεότυπο σε διάφορους πολιτισμούς περιλαμβάνει ιδέες του τύπου: «Οι άνδρες αναμένεται να είναι διεκδικητικοί, ισχυροί και επιτυχημένοι, αυτάρκεις, να προσανατολίζονται σε δράσεις και να έχουν πάντα τον έλεγχο στη ζωή τους».
Ο ορισμός λοιπόν που δίνουν τόσο οι ίδιοι οι άνδρες, όσο και η κοινωνία, «εσωκλείει» αισθήματα ντροπής και αμηχανίας για τους ίδιους και «αποκλείει» την αποδοχή της ευαλωτότητας τους.
Αναρωτιέμαι πόση ματαίωση ή και οργή, μπορεί να κρύβει αυτό το στερεότυπο για έναν άνδρα στον εργασιακό χώρο; Εντύπωση ακόμη, μου κάνει το ότι αναφερόμαστε ακόμη μέχρι και σήμερα στον εργασιακό χώρο για τις «εργαζόμενες μαμάδες» και όχι και για τους «εργαζόμενους μπαμπάδες»;
Είναι επιτακτική η ανάγκη να αναθεωρήσουμε αυτού του τύπου τα κοινωνικοποιημένα ιδανικά της αρρενωπότητας, καθώς μόνο προβλήματα γεννούν και ορίστε κάποια από αυτά: Απόσπαση προσοχής, τάσεις διαφυγής, απόσυρση, χαμηλό έλεγχο παρορμήσεων, υψηλή ευερεθιστότητα, έντονα ξεσπάσματα θυμού καθώς και αντικοινωνικές συμπεριφορές προς τους άλλους.
Πώς όμως μπορούμε να παρέμβουμε στον εργασιακό χώρο και τι τρόποι υπάρχουν, ώστε να οικοδομήσουμε ένα κλίμα όπου είναι ψυχολογικά ασφαλές να εκθέτουν και οι άνδρες την ευαλωτότητα τους;
- Για αρχή, χρειάζεται να παρέμβουν οι ηγέτες, οι διευθυντές, οι επικεφαλής και να κάνουν το πρώτο βήμα. Δηλαδή, δείξτε οι ίδιοι την δική σας ευαλωτότητα σε μια ιδιωτική συνθήκη, σε μια προστατευμένη συνάντηση. Εάν είστε άνδρας manager, leader είναι ακόμη πιο σημαντικό να δώσετε το παράδειγμα και να μοιραστείτε μια δική σας δύσκολη περίοδο ή εμπειρία που μπορεί να αντιμετωπίσατε καθώς και τους πιθανούς τρόπους που ανακαλύψατε σε θέματα αυτοφροντίδας.
- Αποδεχτείτε και επαναπροσδιορίστε την αναζήτηση βοήθειας, ως ένδειξη δύναμης χαρακτήρα. Η αναζήτηση υποστήριξης είναι κάτι καλό και αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο κάποιος δεσμεύεται να βοηθήσει τον εαυτό του και να γίνει καλύτερος ηγέτης.
- Ως επικεφαλής ομάδων, δημιουργήστε τον χώρο που χρειάζονται οι άνθρωποι σας για να αρχίσουν να έχουν πραγματικές, ειλικρινείς συνομιλίες και να λάβουν τη βοήθεια που χρειάζονται. Για κανέναν δεν είναι εύκολο να μιλά για την ψυχική του υγεία, για αυτό επαναπροσδιορίστε τις προσδοκίες σας, θέλει το χρόνο του. Έχετε όμως πίστη!
- Προσοχή στις λέξεις που χρησιμοποιείτε, έχουν τεράστια δύναμη. Όταν για παράδειγμα, οι άνδρες ακούσουν τη λέξη «κατάθλιψη» ή ακόμη και «θλίψη», μπορεί να γίνουν πιο ανήσυχοι και να αποφύγουν μια συζήτηση. Αντί να πείτε «χειρίζομαι την θλίψη μου, πείτε «αντιμετωπίζω το άγχος μου» ή «μαθαίνω πώς να αναπτύσσω ψυχικές ικανότητες, ανθεκτικότητα και δύναμη».
Οι «καρποί» της Συμπερίληψης είναι απολύτως θρεπτικοί και ίσως αυτό να εννοούσε ο Σίγκμουντ Φρόυντ με τη φράση του «Η δύναμη σου θα έρθει μέσα από τα τρωτά σου σημεία»!
Όσο την καλλιεργούμε συστηματικά στα εργασιακά περιβάλλοντα, θα βρει το χώρο και τον τρόπο να ακουστεί και η ευάλωτη φωνή του άνδρα εργαζόμενου!
