«Το ότι έμαθα να λέω όχι ήταν ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει για τον εαυτό μου. Όχι μόνο κατάφερα να ξεπεράσω τον φόβο μου για απόρριψη, μα με βοήθησε να αισθανθώ τον έλεγχο. Δεν νιώθω πλέον παγιδευμένος, δυσαρεστημένος ή ένοχος. Αντίθετα αισθάνομαι ενδυναμωμένος και ελεύθερος», μοιράστηκε πρόσφατα ένας coachee σε συνεδρία μας.
Εάν θέλετε και εσείς να κατακτήσετε το ίδιο αίσθημα ελευθερίας και ενδυνάμωσης, πάρτε τον έλεγχο. Εκπαιδεύστε τον εαυτό σας και πείτε «όχι» ή πιο σωστά «όχι» χωρίς ενοχές, σε οτιδήποτε δεν σας ευχαριστεί, δεν σας ικανοποιεί, δεν σας ταιριάζει και δεν σας παρακινεί. Αποτελεί μέρος της ατομικής μας ευθύνης. Είστε έτοιμοι, είστε έτοιμες για αυτό έτσι δεν είναι;
Το να λέμε «όχι» δεν σημαίνει ότι είμαστε αγενείς, εγωιστές ή κακοί άνθρωποι. Οι ταμπέλες είναι για τα μπουκάλια, τα προϊόντα, τις συσκευασίες και όχι για τους ανθρώπους. Όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί μας δυσκολεύουν στο να πούμε το «όχι» που ίσως να χρειάζεται.
Αλήθεια, έχετε αναρωτηθεί γιατί ήταν τόσο εύκολο να πούμε «όχι» όταν ήμαστε παιδιά και γιατί έγινε τόσο δύσκολο τώρα; Τι συνέβη; Τι μπορεί να άλλαξε; Ως παιδιά, μας μάθανε πως το να λέμε «όχι» δεν ήταν ευγενικό ή κατάλληλο. Αν για παράδειγμα λέγαμε «όχι» στους γονείς, τον δάσκαλο, τον θείο, τους παππούδες κλπ, σίγουρα θα μας χαρακτήριζαν ως αγενή άτομα. Το να λέμε «όχι» ήταν εκτός ορίων, ενώ το «ναι» ήταν ευγενικό και ευχάριστο. Τώρα όμως που είμαστε ενήλικες, είμαστε πιο ώριμοι και ικανοί να κάνουμε τις δικές μας επιλογές. Γνωρίζουμε τη διαφορά μεταξύ λάθους και σωστού, μια ικανότητα που αναπτύσσεται με την ηλικία και την εμπειρία.
Μπορούμε οι ίδιοι να αποφασίζουμε για τον εαυτό μας, σύμφωνα με τη δική μας κρίση και άλλωστε είναι κάτι που σχετίζεται άμεσα με την προστασία του εαυτού μας. Τα καλά νέα είναι πως αυτό μαθαίνεται. Εκπαιδευόμαστε σε νέες δεξιότητες, παρέχοντας στον εαυτό μας το χώρο και τον χρόνο για να αναπνεύσει το φρέσκο αέρα της αλλαγής. Ας εξετάσουμε πιο κάτω, ορισμένες ωφέλιμες στρατηγικές.
Ως επιβάτες του Καλοτάξιδου, ώρα για επιβίβαση: Αναγνωρίζουμε την αξία μας!
Εάν επιλέξουμε να ζήσουμε τη ζωή μας σύμφωνα με την έγκριση των άλλων ανθρώπων, δεν θα καταφέρουμε να αισθανθούμε ποτέ πραγματικά ελεύθεροι, ολόκληροι και χαρούμενοι. Για να μπορούμε να λέμε «όχι», χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε πολύτιμοι και σημαντικοί.
Εάν η γνώμη που έχουμε για τον εαυτό μας είναι στην πραγματικότητα χαμηλή, αξίζει να θυμόμαστε ότι:
- Τα προβλήματά μας δεν μας καθορίζουν.
- Είναι εντάξει να κάνουμε λάθη. Είμαστε άνθρωποι. Κανείς δεν είναι τέλειος και όλοι κάνουμε πράγματα που πιθανόν να μετανιώσουμε μετά, άλλωστε το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση.
- Αυτό που κάνει ένα άτομο σπουδαίο δεν είναι ούτε η εμφάνιση, ούτε τα επιτεύγματά του. Το σημείο «κλειδί» είναι ο σεβασμός και η αγάπη προς τους άλλους, δείγμα ότι νοιαζόμαστε. Με το να παραμένουμε ταπεινοί, μπορούμε να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας καθώς αναγνωρίζουμε τις ευκαιρίες προς βελτίωση.
- Όλοι είμαστε μοναδικοί, πολύτιμοι και σημαντικοί. Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι εσύ μπορεί να διαφέρεις; Είσαι πολύτιμος άνθρωπος, αξίζεις! Κανείς άλλος σε αυτόν τον κόσμο δεν μπορεί να σου προσφέρει, όσα εσύ μπορείς να προσφέρεις στον εαυτό σου.
Tip: Ζητήστε από τους κοντινούς σας ανθρώπους, να σας γράψουν τα δυνατά σας χαρακτηριστικά, αυτά δηλαδή που σας κάνουν ξεχωριστούς και μείνετε να απολαύσετε τη θετική επιρροή που ασκείτε στο περιβάλλον σας. Ενισχύστε την αυτοεικόνα σας.
Επόμενη στάση, το λιμάνι του αναστοχασμού ή αλλιώς «Αξίζει τον κόπο;»
Υπάρχουν φορές που δεσμευόμαστε απέναντι σε κάποιο πρόσωπο ή σε μια συνθήκη και εκεί είναι που γεννιέται η αμφιβολία. Αρχίζουμε να σκεφτόμαστε τρόπους για να βγούμε από αυτή την κατάσταση. Τι γίνεται όμως εάν δεν έχουμε καλές δικαιολογίες; Επιλέγουμε να πούμε την αλήθεια μας ή μήπως επιλέγουμε το ψέμα; Μπορείτε να θυμηθείτε μια προσωπική σας εμπειρία; Μια εμπειρία που να είπατε «ναι» και στην πορεία να μετανιώσατε; Τι είδους στρατηγική επίλυσης επιλέξατε; Μήπως αναγκαστήκατε να πείτε ψέματα και νιώσατε ακόμη πιο άσχημα με αυτό; Άραγε μήπως ήταν καλύτερα να πείτε από την πρώτη στιγμή «όχι», ώστε να αποφύγετε το ψέμα; Αναλογιστείτε την αγωνία, το στρες και τη δυσφορία της κατάστασης που νιώσατε βιώνοντας μια ανάλογη εμπειρία. Τι λέτε τώρα στον εαυτό σας, άξιζε τον κόπο;
Πόσο μεγάλη διαφορά μπορούν να κάνουν αυτές οι δύο τόσο μικρές λέξεις, το «ναι» και το «όχι».
Αν έχετε αποφασίσει ότι αξίζει τον κόπο και επιθυμείτε να επικοινωνήσετε ένα «όχι» με αυτοπεποίθηση, τότε δοκιμάστε τις παρακάτω απλές και συνάμα αποτελεσματικές συμβουλές.
Tip’s:
- Να είστε άμεσοι στην επικοινωνία σας, για παράδειγμα «Όχι, δεν μπορώ» ή «Όχι, είναι κάτι που δεν με εκφράζει».
- Μην ζητάτε συγνώμη που είστε ο αυθεντικός σας εαυτός και μην δίνετε περισσότερες εξηγήσεις από όσες χρειάζονται.
- Αποφύγετε το ψέμα. Πιθανόν να σας γεννήσει ενοχικά συναισθήματα και είναι ακριβώς αυτό το οποίο θέλουμε να αποφύγουμε.
- Θυμηθείτε ότι είναι καλύτερο να πείτε «όχι» τώρα παρά να ανησυχείτε αργότερα.
- Διατηρείστε την ευγενική σας στάση. Φράσεις του τύπου «Ευχαριστώ που με ρώτησες», «Με τιμά η πρόταση σου μόνο που…» λειτουργούν ως γέφυρα προτού επικοινωνήσετε το «όχι» σε κάτι που δεν σας εκφράζει.
- Δοκιμάστε μια βιωματική άσκηση: Φανταστείτε ένα σενάριο, μια περίπτωση και στη συνέχεια εξασκηθείτε στο πως να εκφράσετε την άρνηση σας, το «όχι» σας είτε μόνοι σας, είτε με κάποιο οικείο σας πρόσωπο. Ξεκινήστε πρόβες, για να εξοικειωθείτε.
- Εφόσον είστε σίγουροι πως δεν θέλετε να αναλάβετε κάτι, αποφύγετε τις αναβολές και μιλήστε την αλήθεια σας. Έτσι θα αποφύγετε να παρατείνετε μια κατάσταση γεμάτη δυσφορία, ανησυχία και στρες.
- Να θυμίζετε στον εαυτό σας πως, η αυτοεκτίμησή σας δεν εξαρτάται από το πόσα κάνετε για άλλους ανθρώπους.
- Τεντώστε το κορμί, ισιώστε τους ώμους και με βλέμμα σταθερό, πείτε ΝΑΙ σε ότι σας εκφράζει.
Τελευταίο για σήμερα λιμάνι, αυτό της νίκης ή διαφορετικά η εκπλήρωση του άβολου.
Αν τη στιγμή που αντιμετωπίζεις ένα πρόβλημα βρεις τη δύναμη να χαμογελάσεις στον εαυτό σου, θα βρεις τη δύναμη και να το λύσεις. Αξίζει να θυμάσαι πως το πιο όμορφο χαμόγελο σε αυτή τη ζωή, είναι το δικό σου. Επέτρεψε στον εαυτό σου να χαμογελά και στρέψε το βλέμμα σου προς το φως που αναζητά η ψυχή σου. Είναι σπουδαίο πράγμα να κατακτά κανείς τον εαυτό του, δεν συμφωνείς;