Όλοι μας έχουμε βιώσει το συναίσθημα του θυμού, περισσότερο από μία φορά. Η ένταση του θυμού μας μπορεί να κυμαίνεται από βαθιά ενόχληση έως ακραία οργή. Είναι φυσιολογικό και υγιές, να αισθανόμαστε θυμωμένοι κατά καιρούς ως απόκριση σε ορισμένες καταστάσεις.
Ωστόσο, μερικές φορές βιώνουμε έναν ανεξέλεγκτο θυμό που συχνά κλιμακώνεται. Σε αυτήν την περίπτωση, ο θυμός δεν είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα και μπορεί να αποτελέσει μεγάλο πρόβλημα για την καθημερινότητά μας και τις σχέσεις μας (εργασιακές, διαπροσωπικές κλπ). Μπορεί ακόμη και να μας καταστήσει δυσλειτουργικούς, εάν δεν τον διαχειριστούμε.
Τα συναισθήματα θυμού, αφορούν το νόημα, το δικό μας μοναδικό τρόπο να ερμηνεύουμε ορισμένες καταστάσεις. Ο καθένας έχει τους δικούς του κανόνες, υπάρχουν όμως και μερικά κοινά στο πώς αντιλαμβανόμαστε ορισμένες καταστάσεις, όπως όταν αισθανόμαστε:
- Απειλή
- Απογοήτευση ή ανησυχία
- Παραβίαση
- Πως οι άλλοι δεν σέβονται τα συναισθήματα και τα θέλω μας
Το πώς ερμηνεύουμε και αντιδρούμε σε μια κατάσταση μπορεί να εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, για παράδειγμα:
- Την παιδική μας ηλικία και διάφορες εμπειρίες από αυτήν
- Άλλες προηγούμενες εμπειρίες
- Τρέχουσες συνθήκες της ζωής μας
Η παιδική ηλικία
Το πως αντιμετωπίζουμε το θυμό μας, επηρεάζεται συχνά από το πώς μας έχουν υποδείξει οι δικοί μας άνθρωποι να το κάνουμε όταν είμαστε παιδιά. Πολλοί από εμάς, σε κάποια στιγμή της παιδικής μας ηλικίας μπορεί να σχηματίσαμε μια λάθος εικόνα για την διαχείριση του θυμού και να την υιοθετούμε μέχρι και σήμερα, στην ενήλικη ζωή. Για παράδειγμα, μπορεί να μεγαλώσαμε σε ένα περιβάλλον, όπου ήταν εντάξει να εκδηλώσουμε τον θυμό μας μέσω μίας υπερβολικής αντίδρασης όπως, είναι η επιθετικότητα και η βία χωρίς να προσπαθήσουμε να διαχειριστούμε αυτό το συναίσθημα. Άθελα μας εκπαιδευτήκαμε σε αυτό το μοτίβο. Έτσι όταν κάποιος λέει κάτι που δεν μας αρέσει ή όταν βρισκόμαστε σε μία κατάσταση που δεν μας ευχαριστεί, εμείς οδηγούμαστε σε εκρήξεις θυμού.
Από την άλλη, ζώντας σε ένα τέτοιο περιβάλλον γεμάτο εκρήξεις θυμού ή την έκφραση του θυμού μέσα από επιθετικότητα και βία, μπορεί να πιστεύουμε πως ο θυμός είναι κάτι καταστροφικό και συνάμα τρομακτικό. Γεγονός που ενδέχεται να κάνει πιο δύσκολη τη διαχείριση και την αντιμετώπιση επίφοβων καταστάσεων στην ενήλικη ζωή μας.
Προηγούμενες Εμπειρίες μας
Μερικές φορές το παρόν αίσθημα θυμού, μπορεί να σχετίζεται με κάποια προηγούμενη εμπειρία μας. Ο θυμός που αισθανόμαστε στο παρόν να αντικατοπτρίζει μια παλαιότερη συνθήκη. Η τωρινή κατάσταση δηλαδή, να λειτουργεί σαν ένας «καθρέπτης» μία προηγούμενης δυσάρεστης εμπειρίας μας και να αναπαράγει το ίδιο συναίσθημα που νιώσαμε τότε. Για παράδειγμα, μπορεί να βιώσαμε καταστάσεις στο παρελθόν που αφορούσαν κακοποίηση, κάποιο τραύμα ή ακόμη και εκφοβισμό (είτε ως παιδί ή πιο πρόσφατα ως ενήλικες) και που δεν μπορέσαμε να το εκφράσουμε με ασφάλεια εκείνη τη δεδομένη στιγμή. Ίσως εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε αυτά τα θυμωμένα συναισθήματα στο τώρα μας και εν αγνοία μας.
Η συνειδητοποίηση αυτού, μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε τρόπους αντιμετώπισης καταστάσεων στο παρόν με ασφαλέστερο και λιγότερο επίπονο τρόπο. Πρόκειται για μία τεχνική που χρησιμοποιείται συχνά από επαγγελματίες στο χώρο της ψυχολογίας ή και της ενδυνάμωσης, οι οποίοι προσπαθούν να συνδέσουν τα διάφορα αρνητικά συναισθήματα του παρόντος με προηγούμενες εμπειρίες τις οποίες ενδέχεται κιόλας να έχουμε ξεχάσει μέχρι κι εμείς οι ίδιοι.
Τρέχουσες συνθήκες
Εάν αντιμετωπίζουμε μεγάλο όγκο διαφόρων προβλημάτων μια δεδομένη στιγμή της ζωή μας, ίσως και να είμαστε περισσότερο ευερέθιστοι από το συνηθισμένο και να θυμώνουμε για πράγματα και καταστάσεις που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα το κάναμε.
Εάν υπάρχει μια συγκεκριμένη κατάσταση που μας προκαλεί θυμό, αλλά δεν αισθανόμαστε ικανοί να εκφράσουμε τον θυμό μας άμεσα, μπορεί να βρίσκουμε άλλους τρόπους να τον εκφράσουμε, οι οποίοι ενδέχεται να μην είναι τόσο υγιείς και λειτουργικοί.
Επίσης, ο θυμός μπορεί να είναι ένα κομμάτι πένθους. Εάν βιώσαμε μια σημαντική απώλεια, μπορεί να μας είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπίσουμε όλα τα αντικρουόμενα συναισθήματά μας. Κάτι που μέχρι ενός σημείου μπορεί να είναι λειτουργικό, ωστόσο όμως να χρίζει επίλυσης.
Το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση και η διαχείριση του θυμού. Είναι ζωτικής σημασίας να μάθουμε πώς να αντιμετωπίζουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας και χρειαζόμαστε τις κατάλληλες στρατηγικές για να το πετύχουμε. Μείνετε συντονισμένοι στο «Καλοτάξιδο».
Η σοφία έρχεται σιγά, σιγά και «…Η ελπίδα είναι αυτή που χαϊδεύει την ψυχή», Πλάτωνας.
