Τα βήματα για τη διαχείριση του θυμού, απαιτούν μία ξεχωριστή αναφορά. Χρειάζεται «αποκλειστικότητα» και αυτός είναι ο σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου.
Προσοχή, προσοχή! Η σωστή διαχείριση του θυμού καθώς και όλων των συναισθημάτων, προϋποθέτει την αναγνώριση τους. Για παράδειγμα στους δρόμους υπάρχει σήμανση, που λειτουργεί προειδοποιητικά, ώστε να προφυλάξουμε τον εαυτό μας και να μείνουμε ασφαλείς. Εξίσου σημαντικές είναι οι σωματικές και ψυχικές «ενδείξεις» που βιώνουμε όταν είμαστε θυμωμένοι. Εφόσον τους δώσουμε μεγαλύτερη σημασία, μαθαίνουμε να τις «διαβάζουμε», και τότε είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε το θυμό μας.*
Τι λέτε, συνεχίζουμε την εξερεύνηση, αναφορικά με τις επιλογές μας, σχετικά με τη διαχείριση του θυμού;
Παύση. Από που προκύπτει ότι σε καθετί που μας συμβαίνει, χρειάζεται να αντιδράμε άμεσα; Είμαστε άνθρωποι και όχι μηχανές. Μπορούμε,ως άνθρωποι να πάψουμε να λειτουργούμε αυτόματα. Έτσι, «μένοντας πίσω» και μπαίνοντας σε ενεργητική αναμονή, δίνουμε στον εαυτό μας χρόνο να σκεφτεί και να επεξεργαστεί καλύτερα τη συνθήκη που πυροδότησε το θυμό (διαχείριση εαυτού & έπειτα διαχείριση τρίτων).
Στις περιπτώσεις που κάποιος μπορεί να είναι επιρρεπής σε βία ή έχει ήδη αντιμετωπίσει προβλήματα ελέγχου σε σχέση με το θυμό, «επιβάλλεται» να πάρει απόσταση από την εκάστοτε κατάσταση. Εάν από την άλλη υπάρχει τάση εσωτερίκευσης με ανθυγιεινό τρόπο (π.χ. φαγητό, αλκοόλ, ουσίες κλπ), τότε ωφέλιμο είναι να αξιοποιηθούν οι φυσικές ενδείξεις, προκειμένου να γίνει η αναγνώριση και έπειτα η έκφραση των συναισθημάτων.
Εάν η αντίδραση στο θυμό αφορά βία ή σχετίζεται με αυτοκαταστροφικές συνήθειες, τότε είναι ανάγκη για μια αυτοαξιολόγηση του θυμού γενικότερα.
Να και ο «ταξιδιωτικός» μας χάρτης. Ορισμένα απλά βήματα:
Βήμα πρώτο: Αναστοχασμός στο εδώ και στο τώρα. Σκεφτείτε παραδείγματα από τη ζωή σας σχετικά με τη διαχείριση θυμού. Πώς αντιδρούν για παράδειγμα οι συνάδελφοι, ο διευθυντής σας ή οι γονείς σας σε καταστάσεις και πράγματα που τους προκαλούν θυμό; Νιώθετε προστατευμένοι και ασφαλείς στο εργασιακό σας περιβάλλον; Τι γίνεται με άλλα άτομα που έχουν επιρροή στη ζωή σας;
Μήπως έχετε ενσωματώσει θυμικές αντιδράσεις από διάφορες συμπεριφορές που έχετε παρακολουθήσει; Μήπως αναπαράγετε μοτίβα που δεν είναι δικά σας; Εκπαιδευτήκατε από τους γονείς σας σχετικά με την έκφραση του θυμού; Ήταν εντάξει ή όχι να εκφράσετε θυμό στο σπίτι σας; Είχατε «φωνή»;
Βήμα δεύτερο: Σκεφτείτε ποια είναι τα πράγματα ή τα πρόσωπα που σας προκαλούν το θυμό ή μια υπερβολική σας αντίδρασή. Μήπως υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι, καταστάσεις, πρόσωπα που «σας ξεσηκώνουν»;
Όταν δεν έχετε κοιμηθεί καλά πως είστε; Επίσης λάβετε υπόψη σας και το εξής: Σύμφωνα με ένα γνωστό τηλεοπτικό μήνυμα μήπως «όταν πεινάτε δεν είστε ο εαυτός σας»; Τα έχετε απαντήσει στον εαυτό σας τα παραπάνω; Εάν όχι μέχρι σήμερα, ίσως ήρθε η στιγμή να τα αξιολογήσετε.
Βήμα τρίτο: Μόλις εντοπίσετε τι είναι αυτό που σας προκαλεί θυμό, θα βαδίζετε ήδη στο δρόμο για την εξεύρεση λογικών λύσεων. Η θεωρία ότι ο θυμός χρειάζεται να εκφράζεται πάντα και να μην καταπιέζεται δεν είναι εξολοκλήρου σωστή. Στην πραγματικότητα, εάν υπάρχουν αρνητικοί ή βίαιοι τρόποι έκφρασης του θυμού, μπορεί σε βάθος χρόνου να οδηγήσει σε πιο αρνητικές συνέπειες, τόσο για εσάς, όσο και για τους γύρω σας.
Από την άλλη, το να εσωτερικεύετε το θυμό σας, ίσως και να μην είναι η καλύτερη λύση. Η καταστολή του θυμού, σημαίνει ότι δεν ασχολείστε με τα πράγματα που προκαλούν το θυμό σας. Συνεπώς θα συνεχίσουν να επαναλαμβάνονται. Οι δύο προαναφερόμενοι τρόποι αντιμετώπισης του θυμού ίσως να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα προβλήματα. Η καλύτερη λύση είναι να εντοπίσετε τα αίτια και να τα αφαιρέσετε, εάν είναι δυνατόν, ή να αντιμετωπίσετε τα ζητήματα που προκαλούν το συγκεκριμένο σύνολο αντιδράσεων.
Στην περίπτωση του θυμού τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι εμπειρίες και οι αντιδράσεις αναφορικά με τον θυμό ποικίλουν από άτομο σε άτομο, κι έτσι ποικίλουν και οι τρόποι διαχείρισής του. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες ιδιαίτερα αποτελεσματικές τεχνικές διαχείρισης. Τεχνικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε, όπου και εάν βρισκόμαστε και ταιριάζουν στις περισσότερες καταστάσεις.
Στάση στο λιμάνι των επιλογών, τώρα!
- Πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές και μετρήστε μέχρι το δέκα. Μπορείτε να επαναλάβετε όσες φορές χρειαστεί, μέχρι να εντοπίσετε πως ο θυμός έχει καταλαγιάσει. Μια επιδραστική τεχνική, για αυτό και δεν είναι τυχαίο που συγκαταλέγεται στις βασικές τεχνικές ενσυνηδειτότητας.
- Μιλήστε για αυτό που σας απασχολεί σε κάποιο άτομο που εμπιστεύεστε. Μοιραστείτε ελεύθερα όσα σας βαραίνουν με κάποιο οικείο πρόσωπο, που θα σας ακούσει προσεκτικά δίχως να σας κρίνει.
- Γράψτε ένα γράμμα στο θυμό σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να ξορκίσετε πολλά από τα αρνητικά συναισθήματα που σας καταβάλλουν καθώς θα συμβάλει και στην αποφόρτιση σας. Μέχρι να το δοκιμάσετε, δεν θα ξέρετε εάν σας στηρίζει!
- Εφαρμόστε τεχνικές απόσπασης. Εφόσον είναι εφικτό, απομακρυνθείτε από το γραφείο ή από όποιον άλλο χώρο βρίσκεστε και κάντε μια σύντομη βόλτα.
- Δείξτε συμπόνια στον εαυτό σας. Κάντε ένα δώρο στον εαυτό σας. Ότι σε εσάς κάνει νόημα. Από κάτι μικρό, μέχρι κάτι μεγάλο. Για παράδειγμα αγοράστε κάτι που θέλατε από καιρό. Απολαύστε μια ταινία. Σε μια διαφορετική συνθήκη, θα σας προέτρεπα να βγείτε για φαγητό με ένα αγαπημένο σας πρόσωπο ή να κανονίστε το επόμενό ταξίδι σας. Τώρα όμως, θα σας θυμίσω την αποστολή γραπτού μηνύματος, επιλέγοντας το «6», ώστε να βγείτε μια βόλτα στη φύση.
- Ζητήστε στήριξη από κάποιο επαγγελματία (ψυχολόγο, ψυχοθεραπευτή, coach κλπ). Βρείτε κάποιον που να μπορείτε να εμπιστευτείτε και χαρίστε αυτό το δώρο στον εαυτό σας. Φροντίστε το τώρα σας, ώστε να μη χρειαστεί να τιμωρήσετε το μέλλον σας.
Η σημαντικότερη συμβουλή από όλες τις παραπάνω. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα όρια μας καθώς και μέχρι που μπορούμε να φτάσουμε μόνοι μας. Ίσως για ορισμένους να μην είναι εύκολο να απευθυνθούν σε κάποιο «ξένο». Πολλές φορές όμως αυτός ο «ξένος» μπορεί να μας στηρίζει να ανακαλύψουμε και να ξεκλειδώσουμε πράγματα για τον εαυτό μας, ώστε να αισθανθούμε πιο ανάλαφροι και να ανακουφιστούμε από ότι μας βαραίνει.
Πρόκειται για ένα ταξίδι αυτογνωσίας, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην μακροπρόθεσμη ευημερία μας, σε πολλούς τομείς και όχι μόνο στα θέματα διαχείρισης θυμού. Άτομα με εσωτερικές αναζητήσεις τον επιλέγουν τον συγκεκριμένο «προορισμό». Εσύ;
Να θυμάστε, σε κάθε περίπτωση το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση!!! Στις περιπτώσεις εκείνες που μπορεί να χάσετε τη ψυχραιμία σας, αναγνωρίστε το στον εαυτό σας ή και σε τρίτους που μπορεί να εμπλέκονται και εστιάστε σε πιθανές λύσεις. Σε ακραίες όμως περιπτώσεις μια συγνώμη δεν αρκεί, ζητήστε στήριξη από επαγγελματία. Η μεταμέλεια έχει να κάνει με πράξεις και έργα.
Για περισσότερα «ταξίδια» και προσωπικές ανακαλύψεις, μείνετε συντονισμένοι στο «Καλοτάξιδο». Ραντεβού σε λίγες ημέρες για τις επόμενες εξερευνήσεις μας!
*Στο προηγούμενο άρθρο, γίνεται αναφορά για το πως μπορεί κάποιος να αναγνωρίζει το συναίσθημα του θυμού. Αναζητήστε το απευθείας στη σελίδα www.kalotaxido.gr, με τίτλο «Διαχείριση θυμού; Τι μου συμβαίνει;»