Μπορείς να μην σκέφτεσαι τίποτα για τρία ολόκληρα λεπτά; Για ένα λεπτό ίσως; Μάλλον θα το έχεις ήδη μαντέψει. Είναι αδύνατον να μη σκέφτεσαι! Όλοι οι άνθρωποι σκεφτόμαστε συνέχεια. Τις περισσότερες φορές μάλιστα χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε. Σαν να πρόκειται για έναν αυτόματο μηχανισμό. Έρευνες επισημαίνουν, πως οι σκέψεις που κάνουμε ημερησίως ανέρχονται σε 40.000 με 50.000 χιλιάδες. Προσπαθούμε να συγκρίνουμε, να προβλέψουμε, να κρίνουμε, να αξιολογήσουμε, να ερμηνεύσουμε χωρίς παύση.
Ο συγκεκριμένος τρόπος λειτουργίας, αφορά στο σύστημα επαγρύπνησης και προστασίας που κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας. Έτσι κατά τη διάρκεια της εξέλιξης μας, το να μπορούμε να κρίνουμε, να αξιολογήσουμε, να συγκρίνουμε ή και να προβλέψουμε καταστάσεις θεωρείται ζωτικής σημασίας. Εκτιμάται, πως έτσι μπορούμε να εντοπίσουμε τις απειλές στη ζωή μας, ώστε να επιλέξουμε την καλύτερη λύση για την επιβίωση μας.
Ειδικά σήμερα, στον διαρκή μεταβαλλόμενο και σύνθετο κόσμο που ζούμε, το να σκεφτόμαστε, είναι μια απαραίτητη λειτουργία. Το πρόβλημα όμως, δεν εντοπίζεται στις σκέψεις μας. Εντοπίζεται στη σχέση που διατηρούμε με αυτές. Πολλές φορές συμβαίνει να τις παίρνουμε στα σοβαρά. Έτσι, τις αφήνουμε να κατευθύνουν τη ζωή μας και να γίνονται πραγματικότητα.
Οι σκέψεις που κάνουμε, τις περισσότερες φορές, ευνοούν συναισθήματα που επηρεάζουν τις συμπεριφορές μας. Για παράδειγμα, σκέφτομαι ότι, έχω να παρευρεθώ σε μια επαγγελματική συνάντηση, για τη συμφωνία ενός σπουδαίου έργου και οι σκέψεις μου είναι πως δεν θα τα καταφέρω. Έτσι, αρχίζω να προσκαλώ συναισθήματα φόβου, πόνου, λύπης, θυμού και λέω στον εαυτό μου «πως δεν θα πετύχω, δεν αξίζω κλπ». Η ενέργεια μου μειώνεται, η αισιοδοξία μου σβήνει, το συναίσθημα της ελπίδας χάνεται, τα χέρια μου αρχίζουν να ιδρώνουν και οι χτύποι της καρδιάς μου αυξάνονται. Ετοιμάζομαι για μια σημαντική συνάντηση, που είναι ήδη χαμένη. Πόσες πιθανότητες, έχω πραγματικά να πετύχω το στόχο μου; Εσύ, που τώρα με διαβάζεις τι με συμβουλεύεις να κάνω;
Ξανά διάβασε την παραπάνω παράγραφο. Αυτό που θα διαβάσεις μόνο, είναι κάποιες σκέψεις και τίποτα περισσότερο. Ποια αλήθεια προκύπτει σε όλα τα παραπάνω; Καμία! Ποια απόδειξη έχω στα χέρια μου, που με οδηγεί στο ότι δεν θα τα καταφέρω; Καμία! Ποια ακριβώς «αλήθεια μου», διαπραγματεύεσαι για να μου απαντήσεις; Καμία! «Σου την έφερα», που λένε και τα παιδιά. Δεν έχω και συνεπώς δεν έχεις και εσύ τίποτα το χειροπιαστό, πίσω από το ότι, δεν μπορείς να καταφέρεις αυτό που θέλεις να σου συμβεί. Είναι μόνο σκέψεις. Σκέψεις, μη βοηθητικές, που αν δεν τις φροντίσεις θα δείχνουν αληθοφανείς και εσύ, θα γίνεις ένα με αυτές.
Το «κλειδί» βρίσκεται στο να μην υποκύψεις στις σκέψεις σου και να τις αντιμετωπίσεις απλά ως σκέψεις και όχι ως πραγματικότητα. Κατέγραψε σε ένα απλό χαρτί τις σκέψεις που κάνεις τώρα και παρατήρησε τες, χωρίς να φύγεις μαζί τους. Βλέπεις; Δεν είναι αυτές ο ουρανός σου! Είναι μονάχα «σύννεφα» που διασχίζουν τον «ουρανό» σου.
Μιας και δεν μπορούμε να αποφύγουμε να σκεφτόμαστε, ας σταθούμε στο ότι μπορούμε να φροντίσουμε το περιεχόμενο των σκέψεων μας και τα συναισθήματα μας, ώστε να ελέγχουμε καλύτερα τη συμπεριφορά μας, τις δράσεις μας.
«Οι αισθήσεις, μας λένε ότι κάτι υπάρχει. Η σκέψη, μας λέει τι είναι αυτό το κάτι. Τα συναισθήματα, μας λένε τι είναι αυτό το κάτι για εμάς*». Για να βρεις το «δικό σου, το πραγματικά δικό σου… και για να πετύχεις…», προστάτευσε τις σκέψεις σου περισσότερο.
Τι λες τώρα στον εαυτό σου; Τι συμβουλή θα του έδινες, για να αντιμετωπίσει αρνητικές, μη βοηθητικές σκέψεις;
*Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ: Ελβετός, ιατρός ψυχολόγος και εισηγητής της σχολής της αναλυτικής ψυχολογίας, 1875 – 1961.
